Trong một nghiên cứu mới đây do các nhà khoa học thuộc Ủy ban Trái đất tiến hành đăng trên tạp chí Nature cảnh báo Trái đất đã vượt qua giới hạn an toàn đối với con người do nhiệt độ tăng, hệ thống nước bị gián đoạn, môi trường sống tự nhiên bị phá hủy.
Nghiên cứu xác định các hoạt động của con người đã khiến 7/8 ranh giới trong hệ thống Trái đất vượt quá giới hạn an toàn, đe dọa sức khỏe hành tinh và con người. 8 ranh giới trong hệ thống Trái đất, được hình thành từ các quá trình phụ thuộc lẫn nhau để giữ cho hành tinh ổn định, gồm khí hậu, đa dạng sinh học, nước, hệ sinh thái tự nhiên, sử dụng đất và tác động của phân bón và phun thuốc trừ sâu.
Giám đốc Viện nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam (Đức)- Ông Johan Rockstrom cũng là đồng tác giả của nghiên cứu cho biết việc Trái đất vượt quá hầu hết các ranh giới an toàn là rất đáng lo ngại. Nó không chỉ gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan như sóng nhiệt, hạn hán, lũ lụt do biến đổi khí hậu mà còn dẫn tới nguy cơ mất an ninh lương thực, chất lượng nước suy giảm, nguồn nước ngầm cạn kiệt và làm cho các điều kiện sinh kế trở nên tồi tệ hơn, nhất là đối với những nhóm người dễ bị tổn thương. Johan Rockstrom đồng thời nhấn mạnh: tất cả ranh giới trong hệ thống Trái đất được xác định trong nghiên cứu đều có mối liên hệ với nhau, nghĩa là việc vượt quá giới hạn an toàn trong một lĩnh vực có thể gây tác động trực tiếp đến những lĩnh vực khác.
Theo các nhà khoa học, giới hạn an toàn đối với mức tăng nhiệt độ toàn cầu có tính đến tác động đối với hành tinh và con người là 1 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, tuy nhiên mức tăng này hiện ở mức 1,1-1,2 độ C. Nếu nhiệt độ toàn cầu tăng 1,5 độ C, hơn 200 triệu người sẽ phải chịu mức nhiệt độ trung bình hằng năm cao chưa từng có và hơn 500 triệu người phải đối mặt mực nước biển dâng.
Nghiên cứu cũng kết luận việc sử dụng ni-tơ làm phân bón cần giảm một nửa để hạn chế sự phát triển quá mức của thực vật và tảo nở hoa trên mặt nước, đồng thời giảm lượng khí thải amoniac và ô-xít ni-tơ.
Tại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, các chính phủ trên thế giới cam kết hạn chế mức tăng nhiệt độ Trái đất ở mức 2 độ C và lý tưởng là 1,5 độ C. Vượt qua mức tăng này sẽ tạo nên những thay đổi toàn cầu không thể đảo ngược.
Tham khảo: Tạp chí Nature
Lâm Hà
(Theo Môi trường & Đô thị điện tử)
Ảnh: Ảnh minh hoạ. ITN