Bảo tàng Yiliang, Trung Quốc lưu giữ một cổ vật vô cùng giá trị, đó là một phôi thai nguyên vẹn của khủng long được bảo quản trong quả trứng hóa thạch 70 triệu năm tuổi.
Con khủng long này thuộc chi ăn thịt Oviraptor, được các nhà khoa học đặt tên là Baby Yingliang. Nó có thể trở thành mắt xích còn thiếu trong liên kết giữa khủng long và chim.
Các nhà khảo cổ đánh giá phôi thai khủng long Baby Yingliang là một phát hiện độc nhất vô nhị. Vì xương khủng long non vô cùng mảnh và dễ gãy, nên chẳng mấy khi chúng tồn tại được đủ lâu để có thể trở thành hóa thạch.
Zelenitsky đồng tác giả nghiên cứu mới nói với báo giới. “Nó là một mẫu vật tuyệt vời … tôi đã làm việc với trứng khủng long được 25 năm nhưng chưa từng thấy thứ gì tương tự”, “Cho tới giờ, ta không biết nhiều về chuyện gì xảy ra trong trứng khủng long trước khi chúng nở, bởi còn quá ít xương khủng long còn trong giai đoạn phôi thai, nhất là những mẫu vật nguyên vẹn, lưu giữ cả dáng nằm của sự sống betrong trứng”.
Quả trứng khủng long dài khoảng 17 centimet, và các nhà khoa học ước tính con khủng long nở ra sẽ dài khoảng 27 centimet (tính cả đuôi). Họ tin rằng nếu tới giai đoạn trưởng thành, Baby Yingliang sẽ dài từ 2 tới 3 mét.
Nhóm các nhà khoa học từ Trung Quốc, Anh Quốc và Canada đã nghiên cứu kỹ dáng nằm của Baby Yingliang, so sánh chúng với những phôi khủng long đã phát hiện trước đây và đi đến kết luận: trước thời điểm nở, khủng long cũng chuyển mình tạo dáng mới, y như cách chim vặn mình rồi đục vỏ rời trứng.
“Đa số phôi khủng long không biết bay đều không hoàn thiện, bởi lẽ đa số xương đều bị rời khỏi khớp”, Waisum Ma, tác giả chính của nghiên cứu nhận định. “Chúng tôi bất ngờ khi thấy phôi thai này được bảo quản tuyệt hảo bên trong quả trứng, nó nằm với dáng rất giống chim. Dáng nằm này chưa từng hiện hữu trên bất cứ phôi khủng long không biết bay nào”.
Chim hiện đại đều là hậu duệ trực tiếp của một nhóm khủng long hai chân có pháp danh theropod, bao gồm những sinh vật nổi tiếng văn hóa đại chúng như loài Tyrannosaurus rex hay khủng long săn theo bầy velociraptor. Cũng theo lời nhà nghiên cứu Zelenitsky, chim hiện đại cũng thừa kế hành vi ngồi lên trứng để ấp giống như tổ tiên của chúng đã làm từ hàng triệu năm trước.
Hóa thạch lịch sử được tìm thấy tại tỉnh Giang Tây, và được mua lại năm 2000 bởi Liang Liu, giám đốc một công ty sản xuất đá có tên Yingliang Group. Sau 10 năm “ngủ yên” trong kho bảo quản, vào thời điểm Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên của Đá Yingliang được xây dựng, nhân viên bảo tàng đã tổng hợp đồ trong kho và phát hiện ra quả trứng quý giá.
Lâm Hà (T/H)
(Theo Môi trường & Đô thị điện tử)