‘Nói không với rác thải nhựa’: Giải pháp hạn chế rác thải nhựa

(Phapluatmoitruong.vn) – Rác thải nhựa gây thiệt hại về môi trường, về kinh tế, đời sống và sức khỏe của người dân sẽ ngày càng bị ảnh hưởng xấu hơn, nên việc giảm thiểu rác thải nhựa càng trở nên cấp thiết.

TS Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử xin giới thiệu bài dự thi của tác giả Hồ Minh Việt, Hà Nội với chủ đề “Giải pháp hạn chế rác thải nhựa”

I – Thực tế về sản phẩm nhựa và rác thải nhựa

Để giảm thiểu rác thải nhựa và tác hại của nó, ta cần một cái nhìn thực tế, những điểm chính có thể và cần thấy được như sau:

1 – Nguồn gốc chính của rác thải nhựa là các loại đồ nhựa dùng 1 lần: Chai nhựa, ống hút, túi nylon…, thứ đến là các vật dụng sinh hoạt, y tế và công nghiệp.

2 – Giá thành rẻ, dễ tạo hình, sử dụng thuận tiện khiến cho việc sử dụng vật liệu nhựa, và theo đó là lượng rác thải nhựa đang và sẽ ngày càng tăng lên

3 – Việc tuyên truyền hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần rất kém hiệu quả, do vậy không thể dựa vào tuyên truyền để giảm thiểu một cách đáng kể rác thải nhựa.

Do những thiệt hại về môi trường, về kinh tế, đời sống và sức khỏe của người dân sẽ ngày càng bị ảnh hưởng xấu hơn, nên việc giảm thiểu rác thải nhựa theo đó sẽ ngày càng trở nên cấp thiết, tuy nhiên, sự ảnh hưởng này tác động đến toàn xã hội chung chung chứ không nhắm đến cụ thể một cá nhân nào, khiến cho mỗi cá nhân trong xã hội có cái nhìn bàng quan, rất khó, có thể nói là không thể – vận động được toàn dân tự nguyện thực hiện việc giảm thiểu rác thải nhựa.

II – Giải pháp đề xuất

Từ thực tế trên, việc tuyên truyền là cần thiết, nhưng cần có một giải pháp đồng bộ và mang tính bắt buộc đối với các bên liên quan, tập trung vào những khâu sau:

A – Thu gom: Chính quyền sẽ lập các điểm thu mua rác thải nhựa đã được phân loại ở địa phương với giá thành ở mức đủ để thu hút những người thu nhặt phế liệu đến bán.
Nhựa sạch và được phân loại càng tốt thì giá càng cao.

B – Xử lý: Nhựa sẽ được ép sơ bộ tại các điểm thu gom để giảm thể tích và dễ vận chuyển, có thể dùng máy ép thủy lực hoặc trục vít có gia nhiệt,

Sau đó nhựa sẽ được chuyển đến nhà máy tái chế theo một trong những phương thức sau:

– Trộn với một số loại nhựa hạt nguyên liệu và ép phun lại thành các sản phẩm nhựa tái
chế có khối lượng lớn: Thùng, chậu, ghế công viên, dải phân cách đường…

– Trộn với 1 số phụ gia Silicat hoặc các phụ phẩm công nghiệp khác để ép thành vật liệu
xây dựng, vật liệu lát đường, hè

Gạch và vật liệu cách âm từ nhựa tái sinh

– Dùng lò phản ứng nhiệt để chuyển hóa ngược tự nhựa ( về bản chất hóa học là những chất hữu cơ có gốc Hydro Carbon ) thành nhiên liệu dùng cho các quá trình đốt – Cách
này có giá thành hới cao ở thời điểm hiện tại, nhưng với sự phát triển của khoa học
công nghệ, chắc chắn giá thành sẽ giảm dần.

Lò phân hủy nhựa tạo thành dầu thô
Sơ đồ chưng cất tinh chế dầu từ nhựa

Các quá trình tái chế có sử dụng nước sạch, hóa chất và năng lượng cần được cân nhắc kỹ để tránh phát thải ô nhiễm thứ cấp ra môi trường.

C – Duy trì các biện pháp tuyên truyền và khuyến khích , nhằm vào các mục tiêu :

– Phân loại nhựa từ nguồn thải

– Hạn chế đồ nhựa dùng 1 lần

– Trợ giá và khuyến khích sản xuất, sử dụng loại nhựa sinh học tự phân hủy.

III – Nguồn Kinh phí thực hiện giải pháp:

Nguồn 1: Đánh thuế khâu sản xuất các loại đồ nhựa dùng 1 lần và việc sản xuất các sản phẩm nhựa gây phát thải lớn, tiền thuế thu được sẽ dùng để trợ giá cho việc thu mua và xử lý rác nhựa.

Tất nhiên việc này sẽ gây tăng giá thành đồ nhựa dùng 1 lần nên cần có giải pháp bằng các cơ chế phù hợp để khuyến khích sản xuất và sử dụng các vật liệu thay thế ( giấy, nhựa sinh học..v.v ) , đồng thời cần tuyên truyền giải thích để người dân hiểu và ủng hộ.

Nguồn 2: Tăng giá bán các túi nhựa dùng 1 lần , khuyến khích dùng loại túi sử dụng nhiều lần hoặc bằng vật liệu phân hủy được

Nguồn 3: Kêu gọi sự tài trợ từ các tổ chức, cá nhân, sự đóng góp từ các tổ chức, doanh
nghiệp.

Với cơ chế hợp lý thì các nguồn tài chính trên sẽ đủ để cân đối được cho thu chi của giải pháp này.

Thực hiện đúng và hiệu quả giải pháp sẽ mang lại những lợi ích lớn cho xã hội , tránh được những khoản chi phí lớn về sau trong việc khắc phục các vấn đề về môi trường đất, nước, không khí cũng như các vấn đề về sức khỏe cộng đồng.

Tác giả: Hồ Minh Việt

Đống Đa – Hà Nội
Hồ Minh Việt
(Theo Môi trường & Đô thị điện tử)