Thời gian gần đây, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã liên tiếp ban hành các quyết định xử phạt hành chính nhiều doanh nghiệp (DN) do vi phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, tình trạng DN cố tình vi phạm trong khai thác mỏ đất, cát, sỏi vẫn tiếp diễn, dẫn đến nhiều hệ lụy…
Năm 2016, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế có quyết định cấp mỏ đất làm vật liệu san lấp cho Công ty TNHH Phú Bài (gọi tắt Công ty Phú Bài) tại vùng núi Gích Dương 1 và Hợp tác xã Thủy Phù tại vùng núi Gích Dương 2 (ở xã Thủy Phù, thị xã Hương Thủy). Cũng từ đây, một vùng đồi núi rộng lớn vốn phủ xanh diện tích rừng trồng bị đốn hạ để các phương tiện máy móc vào thi công khai thác lấy đất vận chuyển đến nơi khác.
Tìm hiểu được biết, mỏ đất của Công ty Phú Bài được cấp phép khai thác với trữ lượng 234.000m3. Mỏ đất này có thời hạn khai thác đến cuối năm 2021. Tuy nhiên quan sát thực tế tại hiện trường, cả vùng đồi núi Gích Dương 1 bị đào bới nham nhở. Tại nhiều vị trí, xe múc đào khoét vách núi để lại nền đá lởm chởm cùng những hố đất sâu hoắm, DN có dấu hiệu vi phạm khai thác vượt quá độ sâu cho phép.
Trước đó, vào năm 2019, qua kiểm tra. Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Thừa Thiên-Huế đã xử phạt Công ty Phú Bài 15 triệu đồng do thực hiện thống kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế tại mỏ đất này không đúng quy trình và mẫu biểu theo quy định.
Cách đó không xa, tại khu vực Khe Quan, Trốc Voi (phường Thủy Phương, thị xã Hương Thủy), ngoài các mỏ khai thác đất san lấp của Công ty TNHH Xây dựng Đồng Tâm, Công ty TNHH Hoàng Ngọc, còn có mỏ của Công ty TNHH Xây dựng vận tải Minh Nhật (gọi tắt Công ty Minh Nhật). Mỏ đất của DN này hoạt động rầm rộ, xe ben vào ra liên tục và luôn có 2 điểm tập trung xe múc hoạt động hết công suất để khai thác đất.
Theo Nghị định số 158/2016/NĐ-CP ngày 29/11/2016 của Chính phủ, quy định tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản phải lắp đặt trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác. Đồng thời DN phải lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu liên quan.
Tuy nhiên, tại mỏ đất của Công ty Minh Nhật, các xe benz sau khi “ăn” đầy đất, lúc chạy ra đến cửa mỏ thì nhân viên công ty này ngồi ghi phiếu thu dựa trên biển số xe để tính trọng lượng chứ DN không lắp trạm cân, camera. Qua ghi nhận có nhiều xe benz chở đất có dấu hiệu cơi nới chiều cao kích thước thành thùng hàng, chở vượt chiều cao, vượt tải trọng cho phép.
Ông Nguyễn Mạnh Đại Lân, Trưởng phòng Khoáng sản, Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết, ngoài mỏ đất của Công ty Minh Nhật, qua kiểm tra cho thấy, hiện việc lắp đặt các thiết bị camera, trạm cân tại các mỏ đất trên địa bàn tỉnh bị các DN bỏ ngỏ.
“Muốn lắp đặt những thiết bị này bắt buộc DN phải đầu tư xây dựng tuyến đường điện, trạm biến áp, viễn thông nên phát sinh chi phí, liên quan đến tổng giá trị đầu tư sản phẩm đầu ra của một đơn vị khối lượng đất, ảnh hưởng đến tiến độ và tăng dự toán của các dự án có sử dụng nguồn vốn ngân sách trên địa bàn tỉnh. Vì thế, hiện Sở đã có đề xuất với Bộ TN&MT xem xét quy định pháp luật về lắp đặt camera, trạm cân đối với mỏ đất”, ông Lân nói.
Ngoài vi phạm tại các mỏ đất san lấp kể trên, thời gian gần đây, qua công tác kiểm tra, Sở TN&MT và các đơn vị chức năng tỉnh Thừa Thiên-Huế cũng đã phát hiện nhiều DN đóng trên địa bàn hoạt động khai thác mỏ cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường dù hết thời hạn cấp phép nhưng lại “quên” không nộp hồ sơ đề nghị đóng cửa mỏ cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền theo quy định.
Vì thế, Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế đã tham mưu UBND tỉnh ra quyết định xử phạt hành chính hàng loạt DN vi phạm. Điển hình gần đây nhất, vào giữa tháng 8/2021, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã xử phạt Công ty TNHH MTV Châu Thành Phát (tổ 7, khu vực 4, phường An Tây, TP Huế) 140 triệu đồng; xử phạt Công ty CP Xây dựng 939 (số 2 Tam Thai, TP Huế) 140 triệu đồng.
Tương tự, Công ty TNHH MTV Dịch vụ xây dựng Long Phụng (trụ sở thôn Hòa Mỹ, xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc) cũng bị phạt số tiền 120 triệu đồng; Công ty TNHH Lộc Lợi (trụ sở thôn Xuân Sơn, xã Lộc Sơn, huyện Phú Lộc) bị phạt 140 triệu đồng; Công ty CP Đầu tư xây dựng Việt Long bị phạt 575 triệu đồng…
Theo Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế, hiện nay trên địa bàn tỉnh có tổng cộng 41 khu vực quy hoạch thăm dò, khai thác đất làm vật liệu san lấp với diện tích 864,5ha với trữ lượng khoảng 62 triệu m3. Nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu phục vụ thi công các dự án lớn, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã cấp phép 18 mỏ đất làm vật liệu san lấp với tổng diện tích hơn 124ha, trữ lượng hơn 9,7 triệu m3, công suất khai thác 2,3 triệu m3/năm.
Ngoài ra còn có 8 vị trí mỏ đã được cấp phép khai thác khoáng sản đi kèm là đất tầng phủ của khoáng sản chính với tổng khối lượng đất san lấp hằng năm khoảng 500 nghìn m3. Trên thực tế, dù được cấp phép nhưng nhiều DN vẫn bất chấp quy định pháp luật để khai thác vượt phạm vi ranh giới mỏ, vượt quá độ sâu cho phép nhằm thu lợi từ việc bán đất san lấp.
“Trước thực trạng DN vi phạm trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản gia tăng, ngoài đề xuất UBND tỉnh quan tâm, xem xét giải quyết các thủ tục cấp giấy phép thăm dò đất làm vật liệu san lấp tại một số địa phương; cho phép đẩy nhanh đấu giá quyền khai thác khoáng sản đất làm vật liệu san lấp, thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại các mỏ. Nếu phát hiện DN khai thác mỏ có hành vi vi phạm thì sẽ kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định”, lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế khẳng định.
Anh Khoa – Báo CAND
Theo Công An Nhân Dân
Ảnh: Công trường khai thác tại mỏ đất của Công ty Minh Nhật.
Xem bài viết gốc tại đây:
https://cand.com.vn/ban-doc-cand/nhieu-doanh-nghiep-co-tinh-vi-pham-trong-khai-thac-mo-dat-i627210/
