Trong nhiều năm qua, vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt của 6 xã ven biển thuộc huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa luôn là bài toán khó chưa có lời giải. Rác ngập ngụa từ khu dân cư đến bờ biển. Nói không quá thì người dân ở đây đang hàng ngày phải sống chung với rác thải và tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Trong khi người dân vẫn phải “è cổ” gánh những khoản phí môi trường thì phía các công ty môi trường chỉ làm cho xong, còn chính quyền thì buông lỏng quản lý.
Bài 1: Sống chung với rác
Rác thải, nước thải được người dân tuồn thẳng ra biển, khiến môi trường biển huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa) luôn nằm trong tình trạng bị ô nhiễm nghiêm trọng. Rác có mặt ở khắp mọi nơi: Rác trong khu dân cư, rác tràn ra ngoài đê, trôi trên mặt biển… Tuy nhiên, có một ngịch lý đang xảy ra ở đây là: Trong khi người dân các xã ven biển đang “còng lưng” gánh những khoản phí môi trường do chính quyền đặt ra thì vấn đề về rác vẫn không được xử lý triệt để.
Đổ hết ra biển
Đến xã miền biển Ngư Lộc một ngày trung tuần tháng Năm, thứ đầu tiên xộc thẳng vào các giác quan của chúng tôi là mùi hôi thối nồng nặc từ rác và nước thải theo cơn gió nồm nam đưa từ biển vào. Dọc tuyến đê biển của Ngư Lộc, hàng trăm con người ùa ra mép sóng để đón những chuyến tàu nặng cá từ ngoài khơi trở về. Dưới chân họ là núi rác với đủ loại, từ phụ phẩm chế biến hải sản, rác thải sinh hoạt đến xác động vật trương phềnh đang lập lờ theo từng con sóng…
Bà Nguyễn Thị Tĩnh, một người dân tại xã Ngư Lộc, cho biết: Đi dọc tuyến đê biển từ Ngư Lộc đến Đa Lộc sẽ thấy rác thải tràn lan, bốc hôi thối nồng nặc. Khi người dân kêu mãi thì chính quyền cũng có một vài lần tổ chức ra quân, huy động công nhân, máy móc cùng với người dân ra thu gom, vận chuyển rác đi nơi khác. Tuy nhiên, đây là vụng xoáy nên lượng rác thải từ biển đẩy vào rất lớn, dọn được hôm nay, ngày mai lại ngập ngụa rác. “Hàng nghìn con tàu đánh cá xả thải xuống biển, khi thủy triều lên rác bị đẩy dạt vào đê và tồn ứ, hôi thối, ô nhiễm! Bên cạnh đó là rác trong khu dân cư đổ ra. Một số hộ dân do để rác tập kết lâu mà công ty môi trường chưa vận chuyển thì họ lại mang đổ bỏ ra đê biển” – bà Tĩnh cho biết thêm.
Không chỉ là rác, nước từ các cơ sở hậu cần nghề cá cũng đang đầu độc môi trường nơi đây. Theo quan sát của chúng tôi, hầu hết các cống nước thải từ khu dân cư dẫn thẳng ra biển đều đen sánh và bốc mùi hôi thối. Đây là sản phẩm từ các khu dân cư và hàng loạt các cơ sở chế biến nghề cá không qua xử lý đổ ra biển.
Thực trạng về rác thải, nước thải gây ô nhiễm không chỉ dừng lại ở Ngư Lộc, mà dọc tuyến đê biển chạy qua các xã Hưng Lộc, Đa Lộc dài gần chục cây số, rác thải, nước thải cũng tràn lan khắp nơi. Đặc biệt ở các “điểm đen” như cửa cống, rừng chắn sóng… rác tồn ứ gây ô nhiễm môi trường trầm trọng.
Hiện tại, xã Đa Lộc có khoảng 400 ha rừng phòng hộ ngập mặn ven biển. Ngoài chức năng chắn sóng, chắn gió bảo vệ đê biển, bảo vệ người dân, diện tích rừng này còn có thêm chức năng điều hòa không khí tự nhiên cho vùng. Tuy nhiên, suốt một thời gian dài, khoảng 100 ha của cánh rừng này đang bị chết dần bởi rác thải bủa vây.
Phí mất, rác còn!
Với hơn 18 nghìn dân, Ngư Lộc là xã có mật độ dân số đông nhất nhì cả nước; ngành nghề chủ yếu là đánh bắt cá trên biển và hậu cần nghề cá. Dân số đông, cộng với ngành nghề đặc trưng, mỗi ngày xã Ngư Lộc xả thải ra môi trường cả chục tấn rác và hàng trăm khối nước thải chưa qua xử lý. Do không có quỹ đất, xã miền biển này muốn có một bãi để tập kết rác thải tạm cũng đã khó chứ chưa nói là hệ thống xử lý nước thải…
Để giải quyết vấn đề rác thải, UBND Ngư Lộc đã trực tiếp ký hợp đồng với 2 doanh nghiệp trên địa bàn huyện chịu trách nhiệm vận chuyển rác ra bên ngoài là Công ty (Cty) TNHH MTV Đức Tâm Phát và Cty TNHH DVMT Vạn Lộc (địa chỉ huyện Hậu Lộc). Nguồn kinh phí được lấy từ nguồn đóng góp của nhân dân. Tuy nhiên, không ít hộ dân phản ánh tình trạng thu gom rác trong khu dân cư của các Cty này là không thường xuyên, không đúng lịch cam kết dẫn tới tình trạng rác bị tồn ứ, hôi thối, ô nhiễm…
Tìm hiểu thêm từ phía người dân chúng tôi được biết: Để có tiền chi trả cho các Cty môi trường, xã đã thu của người dân 10 nghìn đồng/1 khẩu, kể cả trẻ em mới lọt lòng, người già đến người đi làm ăn xa… và cào bằng mức thu. Nhiều người dân thắc mắc: Trẻ mới sinh, người già thì rác thải ra môi trường có là bao? Có người đi làm ăn xa cả năm không về cũng chịu mức thu bằng các đối tượng khác liệu có vô lý?!
Tương tự, tại xã Đa Lộc, để giải quyết vấn đề môi trường, xã này đã thuê Cty TNHH DV công ích Hậu Lộc vận chuyển rác ra ngoài địa phương. Tuy nhiên, thay vì đứng ra thu phí của người dân, UBND xã lại ủy quyền trực tiếp cho phía Cty đứng ra thu phí. Việc thu phí môi trường ở xã cũng được thu theo chính sách “bổ đầu khẩu”, kể cả với trẻ từ 36 tháng tuổi…
Đem câu chuyện về rác thải đến UBND huyện Hậu Lộc, chúng tôi được ông Nguyễn Văn Long – Phó chủ tịch UBND huyện Hậu Lộc cho biết: “Trong nhiều năm qua, dù huyện đã rất nỗ lực trong việc xử lý vấn đề rác thải tại các xã miền biển, nhưng để xử lý triệt để là rất khó!”. Cũng theo ông Long: Hiện tại chưa có một quy định nào cụ thể hướng dẫn các xã phải thu phí môi trường với mức thu như thế nào, điều đó dẫn tới thực trạng mỗi xã một làm một kiểu. “Việc xã Ngư Lộc tiến hành thu phí môi trường đối với người già, trẻ nhỏ và người đi làm ăn xa như thế, huyện không chỉ đạo và sẽ cho kiểm tra lại”– ông Long nói.
(Còn nữa)
Theo Đại Đoàn Kết
Ảnh: Bờ biển xã Ngư Lộc ngập trong rác thải.
Xem bài viết gốc tại đây:
http://daidoanket.vn/tieng-dan/hau-loc-thanh-hoa-cac-xa-ven-bien-ngap-trong-rac-thai-tintuc437100
