Dự án nạo vét lòng hồ, khơi thông dòng chảy Nhà máy thủy điện Cẩm Thủy 1, huyện Cẩm Thủy (Thanh Hóa) xuất phát từ thực trạng bất cập trong quá trình vận hành thủy lợi. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thi công, các cơ quan ban ngành đã liên tiếp phát hiện, xử lý các sai phạm trong khai thác khoáng sản.
Ngày 02/11/2020, UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản số 15337/UBND-CN về việc chấp thuận Phương án nạo vét lòng hồ, khơi thông dòng chảy Nhà máy thủy điện Cẩm Thủy 1 và tận thu cát, sỏi làm vật liệu xây dựng, bùn thải làm vật liệu san lấp (Dự án nạo vét lòng hồ thủy điện Cẩm Thủy 1).
Dự án do Công ty CP Đầu tư xây dựng hạ tầng và giao thông (Công ty XDHT) thực hiện, gồm: 04 khu vực nạo vét, với tổng diện tích 74 ha, nằm trong vực lòng hồ và hạ lưu Nhà máy thủy điện Cẩm Thủy 1, thuộc địa bàn các xã Cẩm Bình, Cẩm Lương, Cẩm Thạch và Cẩm Thành, huyện Cẩm Thủy; 03 khu vực bãi tập kết, tổng diện tích 33 ha, thuộc các xã Cẩm Lương, Cẩm Thạch và Cẩm Thành thuộc huyện Cẩm Thủy.
Về khối lượng vật liệu tận thu sau nạo vét: Cát xây trát (cát đen) là 9.355 m3; cát bê tông (cát vàng) là 29.400 m3; cuội, sỏi là 28.064 m3; bùn, sét tận thu làm vật liệu san lấp là 378.635 m3. Thời gian thực hiện trong 05 năm, thời gian nạo vét Dự án vào mùa khô (từ 15/10 năm trước đến 15/5 năm sau), công suất nạo vét 90.000 m3/năm.
Trong đó, UBND tỉnh Thanh Hóa nhấn mạnh, yêu cầu Công ty XDHT chấp hành nghiêm Phương án của Dự án. Đảm bảo an ninh trật tự, môi trường trong quá trình triển khai thực hiện dự án, tuyệt đối không được lợi dụng việc nạo vét và tận thu vật liệu sau nạo vét để khai thác tại những vị trí không đúng theo Phương án được duyệt.
Quy định nghiêm ngặt là vậy, nhưng trong quá thi công Dự án nạo vét lòng hồ thủy điện Cẩm Thủy 1 đã liên tiếp lộ rõ các sai phạm trong khai thác, tận thu khoáng sản khi để xảy ra khai thác cát trái phép, khai thác trong mùa mưa lũ, thiếu phao mốc giới để khoanh định phạm vi thi công nạo vét.
Điều này được minh chứng tại Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 1827/QĐ-XPHC, ngày 15/8/2022 của UBND huyện Cẩm Thủy. Cụ thể, phát hiện ông Nguyễn Văn Hóa đã khai thác cát lòng sông mà không có giấy phép khai thác khoáng sản tại thôn Chiềng Đông, xã Cẩm Thạch. Từ đó, UBND huyện Cẩm Thủy tiến hành xử phạt với số tiền 25.000.000 đồng.
Không dừng lại ở đó, vào tháng 9/2022, Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra, bắt giữ 02 tàu vỏ sắt đang khai thác cát trái phép trên tuyến sông Mã, đoạn chảy qua xã Cẩm Thạch, huyện Cẩm Thủy.
Qua làm việc, các đối tượng khai nhận được ông Mai Đức Huynh, Giám đốc Công ty TNHH Hiền Linh Grannit Marble (có địa chỉ tại xã Quang Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa) gọi điện thuê các chủ phương tiện điều khiển tàu lên Khu vực nạo vét số 03 thuộc Dự án nạo vét lòng hồ, khơi thông dòng chảy Nhà máy thủy điện Cẩm Thủy 1 để khai thác cát và vận chuyển về đắp bờ bãi tập kết.
Theo hồ sơ vi phạm, ngày 16/8/2022, Công ty TNHH Hiền Linh Grannit Marble được Công ty CP đầu tư phát triển đô thị và KCN ký hợp đồng giao khoán về việc thi công nạo vét và tận thu cát, sỏi, bùn làm vật liệu xây dựng tại khu vực nạo vét số 03 lòng hồ thủy điện Cẩm Thủy 1 (trước đó Công ty ĐTHT> đã kí hợp đồng giao khoán khai thác số 196-HĐ/2021/HĐKT/DATD-CT1 ngày 15/01/2021 cho Công ty CP đầu tư phát triển đô thị và KCN).
Trước vi phạm trên, ngày 23/11/2022, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 4066/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính Công ty TNHH Hiền Linh Grannit Marble với tổng số tiền là 557.100.000 đồng do vi phạm quy định trong khai thác, tận thu khoáng sản.
Mới đây nhất, sau khi nhận được kiến nghị của người dân thôn Kim Mẫm, xã Cẩm Lương về việc một số tàu hút cát vào sát bờ khai thác, có khả năng gây sạt lở đất đai. Ngày 10/02/2023, UBND xã Cẩm Lương đã tiến hành kiểm tra, kết quả cho thấy: Tại khu vực nạo vét số 03 (xã Cẩm Lương) đang hoạt động nạo vét lòng hồ nhà máy thủy điện Cẩm Thủy 1 có 04 tàu đang hoạt động…
Tại các vị trí thuyền đang hút không xác định được có nằm trong khu vực được phép nạo vét hay không vì khu vực này không có mốc giới. Không có các mốc (phao tiêu) xác định tọa độ khu vực nạo vét số 03 theo Phương án Dự án nạo vét lòng hồ thủy điện Cẩm Thủy 1.
Ông Bùi Quốc Bảo, Chủ tịch UBND xã Cẩm Lương xác nhận: Sau khi nhận được phản ánh của người dân về việc một số tàu khai thác cát sát vào bờ thuộc xã Cẩm Lương, chúng tôi đã tiến hành kiểm tra lập biên bản tại thời điểm người dân phản ánh vị trí khai thác cát không có phao mốc giới.
Trao đổi qua điện thoại, ông Nguyễn Tiến Lực, Phó chủ tịch UBND huyện Cẩm Thủy cho biết: Việc Dự án nạo vét lòng hồ thủy điện Cẩm Thủy 1 có dấu hiệu khai thác cát ngoài phạm vi, tôi sẽ cho cán bộ chuyên môn kiểm tra và thông tin sau.
Thu Thủy – Báo TNMT
Theo Tài nguyên & Môi trường
Ảnh: Khai thác cát ồ ạt gây ô nhiễm môi trường
Xem bài viết gốc tại đây: