Trà Vinh có 18 bãi rác, bãi trung chuyển trên địa bàn các huyện, cụm xã. Mỗi ngày, toàn tỉnh có khoảng 450 tấn rác thải sinh hoạt nhưng nhà máy xử lý chỉ đạt công suất chưa đến 50 tấn/ngày.
Bãi rác Sâm Bua ở xã Lương Hòa (huyện Châu Thành) đang là bãi rác lớn nhất tỉnh Trà Vinh. Hằng ngày, lượng rác thải từ các nơi đều tập trung về đây. Hai lò đốt rác dù đã hoạt động hết công suất nhưng vẫn không thể xử lý hết lượng rác thải được thu gom. Rác thải được chất cao như núi, mùi hôi bốc lên nồng nặc, nước rò rỉ đen ngòm, đặc quánh.
UBND tỉnh Trà Vinh đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt Trà Vinh và Dự án xử lý ô nhiễm môi trường bãi rác TP Trà Vinh. Cả hai dự án đều do Công ty TNHH Kỹ thuật Công nghiệp năng lượng môi trường Việt Nam (Vina Encorp) thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, hai dự án đều xảy ra sai phạm, dẫn đến tình trạng rác thải ùn ứ.
Năm 2016, UBND tỉnh Trà Vinh phê duyệt Dự án xử lý ô nhiễm môi trường bãi rác TP Trà Vinh, với tổng kinh phí hơn 97 tỷ đồng, do Sở Tài nguyên và Môi trường làm chủ đầu tư. Mục đích của dự án là đốt lượng rác cũ 120.000 tấn tồn đọng 30 năm qua tại bãi rác TP Trà Vinh và 80.000 tấn rác còn lại sẽ tiến hành chôn lấp. Vina Encorp trúng thầu, thi công bằng phương pháp đốt (công suất 100 tấn/ngày và chôn hợp vệ sinh), với giá trị trúng thầu hơn 49 tỷ đồng.
Quy mô dự án gồm các hạng mục công trình: trạm xử lý nước thải, nhà xưởng tiếp nhận rác, đường nội bộ, khối văn phòng, cây xanh, hệ thống điện, hệ thống cấp – thoát nước, san lấp mặt bằng, hàng rào tạm, bãi chôn lấp rác. Cuối năm 2017, Sở Tài nguyên và Môi trường ký hợp đồng với nhà thầu thực hiện phần dịch vụ đốt rác, thời gian thực hiện 30 tháng, đến ngày 27/6/2020 kết thúc hợp đồng. Theo giấy cam kết của nhà thầu, thời gian mua sắm, lắp đặt thiết bị xử lý rác là 6 tháng, thời gian hoạt động xử lý rác 24 tháng.
Khi triển khai, tiến độ thực hiện của gói thầu không đảm bảo. Theo Đoàn kiểm tra của UBND tỉnh Trà Vinh, từ ngày 2/12/2019 đến ngày 31/12/2019, nhà thầu tiến hành xử lý đốt rác, khối lượng được xử lý là 2.967 tấn (chỉ đạt 2,5% khối lượng hợp đồng) và đã bốc dỡ, vận chuyển 15.460 tấn rác (chỉ đạt 13% khối lượng hợp đồng). Nguyên nhân chính là do trong quá trình thực hiện gói thầu có một số điều chỉnh, thay đổi, vướng mắc.
Ban đầu, Vina Encorp dự thầu bằng 5 lò đốt SH7-1000, công suất 5 tấn/h nhưng sau đó đã tự ý thay đổi thiết bị, công nghệ đốt thành 11 lò hiệu Sankyo – Nafci, công suất 500kg/h và bổ sung lò đốt HTB 100 công suất 100 tấn/ngày. Việc thay đổi này không phù hợp với việc đốt rác cũ nên không hiệu quả kinh tế dẫn đến phải điều chỉnh phương án gây kéo dài thời gian. Sở Tài nguyên và Môi trường là chủ đầu tư dự án đốt rác đã lựa chọn công nghệ, thiết bị lò đốt không phù hợp với việc đốt rác cũ. Giám đốc và một phó giám đốc đã bị xử lý kiểm điểm.
Năm 2017, UBND tỉnh Trà Vinh ban hành quyết định chấp thuận chủ trương cho Vina Encorp thực hiện dự án, có tổng mức đầu tư gần 80 tỷ đồng, với mục tiêu xử lý chất thải rắn sinh hoạt với công suất giai đoạn 1 là 150 tấn/ngày đêm. Nhà máy được đặt tại ấp Sâm Bua. UBND tỉnh Trà Vinh yêu cầu tiến độ thực hiện hoàn thành dự án và đưa vào sử dụng vào cuối năm 2018. Sở Xây dựng là đơn vị theo dõi, kiểm tra, đôn đốc dự án.
Qua kiểm tra, tiến độ thực hiện dự án của nhà đầu tư không đúng với quyết định chủ trương đầu tư. Về quy trình công nghệ xử lý rác, nhà thầu chưa hoàn chỉnh theo hồ sơ dự án và Báo cáo ĐTM được duyệt. Nhà đầu tư có thay đổi, điều chỉnh quy trình công nghệ xử lý rác so với hồ sơ và Báo cáo ĐTM. Đến nay, các hạng mục chính phục vụ cho việc xử lý rác cơ bản hoàn thành nhưng công suất xử lý rác thải chỉ đạt 48 tấn/ngày.
Theo ông Lê Minh Tân, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Trà Vinh, UBND tỉnh Trà Vinh đã có chủ trương cho dự án giãn tiến độ đến hết năm 2020. Tuy nhiên, Vina Encorp không đủ khả năng thực hiện dự án đúng quy mô được duyệt và thời gian được điều chỉnh. UBND tỉnh Trà Vinh sau đó đã có chủ trương chấm dứt giai đoạn 2 của dự án. Hiện nay, việc xử lý rác thải sinh hoạt hàng ngày là nhu cầu cấp bách của địa phương, khối lượng rác tồn đọng trong bãi rác tạm (khu vực nhà máy) rất lớn.
Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Trà Vinh, mỗi ngày có khoảng 450 tấn rác thải sinh hoạt. Còn tính theo tỉ lệ dân số, lượng rác thải sinh hoạt của tỉnh từ 800-900 tấn/ngày. Tuy nhiên hiện tại chỉ có Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tỉnh Trà Vinh, với công suất 48 tấn/ngày. Tất cả rác thải trên địa bàn chủ yếu vẫn là thu gom, vận chuyển về các bãi rác tập trung tại huyện và bãi rác tại ấp Sâm Bua để chôn lấp.
Để giải quyết tình trạng ùn ứ rác thải trên địa bàn, tỉnh đang kêu gọi đầu tư Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn Trà Vinh. Dự án được đầu tư trên diện tích khoảng 10,44 hecta tại ấp Sâm Bua, công suất dự kiến 500 tấn/ngày với mục tiêu đầu tư, xây dựng, quản lý và vận hành nhà máy xử lý chất thải rắn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường…
Văn Vĩnh – Báo CAND
Theo Công An Nhân Dân
Ảnh: Nhà máy xử lý rác thải Trà Vinh không đạt hiệu quả như chủ trương đầu tư.
Xem bài viết gốc tại đây:
https://cand.com.vn/doi-song/un-u-rac-thai-o-tra-vinh-i667263/